In La Rosa zit een klein tijdschriften winkeltje waar ze een printer hebben. Tip van Monika, heel handig, we hebben al eens eerder stad en land afgezocht om instapkaarten te kunnen printen.
Volgende stop is het postkantoor om de daadwerkelijke betaling te regelen. De formulieren gaan in zo'n hele grote, oude, Olivetti printer. Drie stuks, 2 voor de gemeente en 1 voor ons zelf. We vroegen ons al af waarom we per persoon 3 pagina's hadden gekregen die er redelijk hetzelfde uitzagen. Zo leren we elke keer weer iets. Volgens de aardige meneer van het postkantoor moet het trouwens ook mogelijk zijn om online te betalen, mooie uitdaging voor de volgende keer.
We lopen even langs Lori om een afspraak te maken maar het is zo rustig dat we direct geknipt kunnen worden. De rest van het dorp loopt op de markt. Beiden met een kort zomer kapsel zitten we even later alsnog aan onze cappu en dolce. Signora Ferretti informeert als altijd hoe het met mijn ouders is en hoe lang we dit keer blijven.
Inwendig weer versterkt gaan we op pad voor een dagje sightseeing in de buurt. We zijn tot de conclusie gekomen dat we eigenlijk de dorpen om ons heen en de andere gehuchten die bij Peccioli horen eigenlijk nog niet zo goed kennen. Op internet heb ik iets gezien over Villa Saletta, een verlaten Tenuta en Borgo hier in de buurt. Dat is dus ons eerste doel voor vandaag.
Daar aangekomen staan we vol verwondering te kijken. Je kent vast wel de film "Novocento" van Bertolucci, een epos over 2 jongens die opgroeien op een Mezzadria, zo'n enorme herenboerderij. Bijna een compleet dorp waar de landarbeiders als het ware het eigendom zijn van de landeigenaar.
Het voelt alsof we een totaal andere wereld in zijn gelopen. We parkeren de auto bij een van de de toegangspoorten die is afgesloten met een ketting. Overal staan bordjes dat je moet uitkijken voor vallend gesteente. Te voet kunnen we echter zo het complex in lopen en de paar mensen die er aan het werk zijn groeten ons vriendelijk.
Via een vervallen weg van grote stenen en keien lopen we tussen twee rijen gebouwen door. Dit waren volgens mij vroeger opslagruimtes en arbeiderswoningen. Op de hoek van het gebouw zit nog een "stemma" een heraldiek wapen. Dit lijkt me het meest recente deel van het complex, zo'n 200 jaar oud. Halverwege de gebouwen is een open stuk met een soort ornamenten dat waarschijnlijk de oude oven was waar de arbeiders hun brood kwamen bakken.
De vervallen houten deuren van de ruimtes zijn met hangsloten dichtgemaakt om vandalen tegen te houden. Delen van het plaveisel zijn verdwenen of helemaal onder een laag bladeren en vuil bedekt.
Het complex werd overigens al in de 10e eeuw genoemd in documenten van de aartsbisschop van Pisa. In de 15e eeuw werd de familie Riccardi (gerelateerd aan de Medici) eigenaar van het complex. In de 400 jaar dat zij het complex in eigendom hadden werd het het meest uitgrebreide landbouw complex in de Val d'Era en een van de belangrijkste in Toscane, dat uiteindelijk uit naast de arbeiderswoningen en de magazijen uit een Castello, een Frantoio (olijvenperserij), een molino (graanmolen) en een limonaia (citrustuin) bestond.
Aan het eind van de straat staat nog een oude klokkentoren met een nog nauwelijks zichtbare wijzerplaat. Dit soort klokkentorens hebben we al wel vaker gezien hier in de buurt en ook een paar kilometer verder, in Palaia waar Villa Saletta geografisch bijhoort staat een bijzinder mooi exemplaar.
Als we tussen de gebouwen vandaan komen bevinden we ons tussen 2 pleintjes, hieraan liggen onder andere twee kerken, de chiesa Parocchiale di SS. Pietro e Michele (delen uit de 13e eeuw), die vroeger door de adellijke familie werd gebruikt en de barokke oratorio Madonna della Rocca waar de boeren bevolking te kerke ging.
Oorspronkelijk bestond het complex uit 25 woningen voor zogenaamde "sharecroppers" (pachtboeren die een deel van hun oogst aan de herenboer moesten afstaan in ruil voor een stukje land). Uiteindelijk ging het systeem ook tenonder toen deze pachters ca midden 20e eeuw naar o.a. de Piaggio fabrieken in Pontedera trokken om daar werk te zoeken.
Een stukje is nog bewoond en vanaf de grassige weide voor de adellijke kerk hebben we een prachtig uitzicht over de omgeving. In de verte zien we o.a. Peccioli liggen.
Hoewel het dorp/complex eigenlijk "ontzield" is in de zin dat het niet meer bewoond is heeft het een onwerkelijke, maar zeer duidelijk aanwezige sfeer. Hier voel je de geschiedenis en zie je de landarbeiders als het ware nog gewoon lopen.
Diep onder de indruk gaan we door naar Palaia waar we in een eenvoudig lokaal gaan lunchen. Zoals al gezegd ook een heel leuk dorpje met een prachtige poort en klokkentoren.
Na de lunch gaan we op aanraden van Monika naar Castelfalfi, een Middeleeuws kasteel en borgo dat helemaal gerestaureerd is en waar van de oude gebouwen toeristen appartementen zijn gemaakt. Het hele complex is enorm opgepoetst, er zijn 2 golfbanen met totaal 27 holes, zwembaden, een trattoria, een restaurant op sterren niveau en een hotel. Bovendien is men er nog een een enorm 5 sterren hotel aan het neerzetten.
Er lopen wat verdwaalde Chinezen elkaar te fotograferen tegen de achtergrond van vrijwel geheel herbouwde casolares (soort landhuisjes). Er zitten wat ondernemers voor hun net dit jaar met mooie spulletjes ingerichte winkeltjes. Het heeft alles, behalve nou net niet dat ene dT in het vervallen Villa Saletta zo rijkelijk aanwezig was: sfeer.
Castelfalfi is een opgepoetst complex zonder ziel. Het meest levige dat ik heb gezien was de groen-grijze slang van ca 90cm die in het struikgewas achter het kasteel door het kreupelhout kroop.
Zo'n 8 jaar geleden is Villa Saletta opgekocht door een Engelse investeringsmaatschappij die er het meest luxueuze complex van Toscane van wilde maken. Gelukkig, zou ik bijna zeggen, kwam de crisis er tussen door een bleef van de ruim 100 miljoen die men wilde investeren weinig over. Ondertussen is de fattoria (wijnboerderij) wel weer operationeel en we kunnen er van getuigen dat ze prima wijn maken. Het complex van de oude herenboerderij is ook weer de markt.
Ik zie het niet graag teloor gaan maar evengoed hoop ik dat het ook niet verwordt tot een tweede Castelfalfi. Het mooiste zou zijn als er een soort commune van kunstenaars en vaklieden zijn intrek zou doen die het complex met liefde opknapt, zodat het met liefde in stand gehouden wordt.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten